Pokret kao impuls duše

Finale takmičarskog programa 23. Festivala koreografskih minijatura održano je 16. oktobra na sceni „Raša Plaović“ Narodnog pozorišta u Beogradu.

U finalnu selekciju ušlo je sedmoro balkanskih koreografa a među njima je, prema odluci stručnog žirija, trijumfovala slovenačka koreografkinja i igračica Teja Modrijan predstavivši se koreografijom „Wisdom of the body“.

Osmominutna koreografija savremene igre bila je više nego dovoljna da talentovana igračica publiku uveri u moć telesne ekspresije. Uzimajući pokret za osnovni vid scenskog izražavanja, koreografkinja je nasuprot njega ostale scenske elemente (kostim, svetlo, muziku) svela na minimalizam, puštajući publiku da kroz precizno tačan izražaj, otkriva impuls tela i njegovu mudrost. Održavajući linearnost fizičke radnje upustila se u pronicljivo otkrivanje granica tela kroz pokret, odnosno osluškivanje unutrašnjih impulsa koji su manifestaciju najpre dobili u odsečnim pokretima, razvijajući ih do složenijih, što je dalo posebnu dinamiku.

Koncept je u dramaturškom smislu pojednostavljen, ali je njegovom jednostavnošću postavila akcenat na čistu telesnost, te otvorila mogućnost za fizički zahtevnu i koreografski složenu minijaturu. Najveći utisak su igračicina izvanredna tačnost i odmerenost pokreta, koji su u saglasju sa muzikom publici predstavili koreografsku kompoziciju koja svakim svojim segmentom drži pažnju. Ovako postavljena, koreografija vraća esenciji plesne umetnosti – pokretu koji u datim okolnostima postaje jedina ilustracija unutrašnjih, intelektualnih, emocionalnih i duševnih stanja umetnice. Sasvim dovoljno da igra kao takva ostvari interakciju sa gledaocima, te da bez ijedne izgovorene reči proniknemo u mudrost tela i lepotu njegovog izražavanja kroz igru.

Drugoplasirana minijatura „Beneath the surface“ hrvatskog koreografa i igrača Marina Lemića, donela je jednako apstraktnu i uzbudljivu igru.

Kao i kod pobedničke koreografije scenski elementi su minimalistički, a fokus je postavljen na telesnu ekspresiju. Lemić je zahvaljujući sjajnoj fizičkoj spremi uspeo da odigra vrlo zahtevnu koreografiju stvarajući u tom cilju kompleksnu i dinamičnu kompoziciju pokreta. Ali nisu samo pokreti bili putanja kroz koju je ovaj talentovani igrač publiku uvodio u apstraktni svet otkrivajući joj put ka onome što se krije „ispod površine“. Njegova igra bila je praćena neartikulisanim govorom koji je, uporedo sa igrom, uvodio u natčulni svet. Stil igre koji karakteriše velika brzina promene pokreta i kontrola govornog aparata, na momente su stvarali i humoristički utisak, što je samo produbilo višeznačje u tumačenju njegove igre. Ukoliko se njegova koreografija posmatra iz vizure apstraktne igre, njen najveći kvalitet ogleda se upravo u velikom broju mogućnosti isčitvanja ovog „jezika podsvesti“ koji je autentičnim izrazom predstavio publici. Igra koja osvaja simpatije dinamikom, izrazom i harizmatičnošću igrača, a kompleksnošću intrigira gledaoca u njenom percipiranju.

Trećeplasirana minijatura „Vita Brevis“ koreografkinje Katarine Ilijašević, u izvođenju Katarine Ilijašević i Nemanje Boškovića, pored pomenutog plasmana osvojila je nagradu „Ohrabrenje“ i Nagradu kritike. Kompleksnost partnerskih odnosa prikazana je kroz ciklični niz tokom kojeg je ilustrovan razvoj i raspad jedne ljubavne priče. Igrački duo izvođenjem je ostavio utisak uigranosti koji je pratio precizan prikaz emocija. Dinamika je održana zahvaljujući intenzitetu igre kroz koju je telesnom ekspresijom igrača publici predstavljena gradacija razvoja jednog odnosa, te evoluiranje intenziteta i prirode emocija unutar njega. Fizički prilično zahtevna koreografija, na koju su u izvođačkom smislu igrači odgovorili preciznošću, uigranošću i na momente sjajnim podrškama. Ipak, ukoliko se uzme u obzir sama tematika partnerskih, odnosno ljubavnih odnosa, ne može se reći da koreografija raspolaže značajnim, inovativnim koreografskim rešenjima. Primera radi, emotivno ogoljavanje ilustrovano je i realnim fizičkim, odnosno svlačenjem kostima, što je svakako jedno od rešenja kojima se koreografi neretko služe prilikom tretiranja ovakvih ili tematski sličnih problema.

Ovogodišnji stručni žiri radio je u sastavu: Aleksandra Mišić, igrač, koreograf i pedagog (Hrvatska), Emil Bordaš, koreograf (Mađarska), Maja Pelević, dramaturg (Srbija), Toni Ranđelović, direktor Baleta Srpskog narodnog pozorišta (Srbija) i Dalija Imanić Savić, prvakinja Baleta Narodnog pozorišta u Beogradu (Srbija).

Festival koreografskih minijatura održava se do 25. oktobra u organizaciji UBUS-a, a ovogodišnji slogan je „Savremeno kroz vreme“. Takmičarskim i revijalnim programom festival pravi osvrt na začetke savremene igre u Srbiji i rad Mage Magazinović do savremene igre danas, otvarajući polemiku kakve bi se danas igračke forme mogle smatrati inovativnima.

Foto: FKM promo – Stanko Đalić
pixabay-Wounds_and_Cracks